Taekwondo
Hangul	태권도
Hanja	跆拳道
Herziene Romanisatie	Taegwondo
McCune-Reischauer	T'aekwŏndo

Taekwondo is een vorm van ongewapend gevecht. Letterlijk vertaald betekent Tae voet, kwon hand of vuist en Do de manier of de weg. Taekwon-Do is dus het gebruik van de hand en de voet, met als doel zelfverdediging en het verbeteren van je persoonlijkheid en het wordt dus ook vaak gezien als een verdedigingssport en niet als een vechtsport omdat er veel aandacht gaat naar zelfbeheersing en respect.

Voor de serieuze taekwondoïn is het niet alleen het gebruik van de hand en de voet, maar een manier van denken, een manier van zelfdiscipline en ontwikkeling van zelfvertrouwen. In deze tijd met al haar geweld en intimidatie biedt Taekwon-Do de zwakkere een effectief wapen om zichzelf te verdedigen.

Door training ontwikkelt een student zelfvertrouwen, discipline, lichamelijke gezondheid, coördinatie en zelfverdediging. Taekwon-Do wordt gezien als een kunst van zelfverdediging, die gebruikt kan worden voor gerechtigheid en het verdedigen van de zwakkere. Het is een kunst die niet alleen is weggelegd voor sterke mensen, maar is door iedereen te beoefenen.

"TaeKwonDo" is Koreaans voor "de weg van voet en vuist". Het is vooral bekend van de vele (hoge) traptechnieken, ook al bestaan er verscheidene handtechnieken die er ook bij horen.

 Geschiedenis

De oorsprong van deze zelfverdedigings- en vechtkunst ligt in Korea en wordt ook wel eens vergeleken met shotokan karate. Alhoewel de wering en standen ongeveer hetzelfde zijn als bij shotokan karate, legt taekwondo meer accenten op de ontwikkeling van traptechnieken, beweeglijkheid en aaneenschakelingen van diverse technieken (dynamischer). Echter, voor de duidelijkheid moet gesteld worden dat Taekwon-Do op de manier van de oude grootmeesters ook een significante rol heeft voor het gebruik van de vuisten.

De naam Taekwon-Do is afgeleid van taekgyeon (택견). Taekgyeon was een vorm van zelfverdediging die reeds meer dan 1300 jaar geleden bestond. Hoewel er dus enig verwantschap bestaat tussen taekgyeon en taekwondo is deze slechts oppervlakkig. Behalve dat in beide sporten de beoefenaars zich veel van traptechnieken bedienen zijn er verder geen overeenkomsten en verschillen de traptechnieken enorm. Men probeert vaak om taekwondo een langere geschiedenis toe te dichten dan historisch kan worden bewezen de link tussen taekwondo en taekgyeon in stand te houden. Taekwondo is vrij recent ontstaan uit Japans karate. Ondertussen heeft taekwondo zich echter ontwikkeld tot een opzichzelfstaande unieke stijl.

Alle Taekwondo scholen zijn ontstaan vanuit vijf oorspronkelijke kwans die besloten hun krachten te bundelen binnen één stijl.^[1][2][3]

Deze kwans zijn:

• Cheong Do Kwan (청도관/靑濤館) - In 1944 opgericht door Won Kyuk Lee
• Mu Deok Kwan (무덕관/武德館) - Na 1946 opgericht door Hwang Kee.
• Song Mu Kwan (송무관/松武館) - Opgericht op 11 maart 1946 door Byung Jick Ro
• Kwon Bop Bu/Chang Mu Kwan (창무관/彰武館)- In 1946 opgericht door Byung In Yon
• Yeon Mu Kwan/Jidokwan (지도관/智道館)- Opgericht op 3 maart 1946 door Sang Sup Chun

Invloedrijke kwans die zich later aansloten zijn:

• Han Mu Kwan (한무관/韓武館) - In 1954 opgericht door Kyo Yoon Lee. Zijn kwan was een aftakking van Yun Moo Kwan/Jidokwan.
• Oh Do Kwan (오도관/吾道館) - In 1955 opgericht door Choi Hong Hi, Tae Hee Nam en Cha Kyo Han. Deze kwan was een aftakking van Chung Do Kwan.
• Gang Deok Won (강덕원/講德院) - Opgericht in 1956 door Chul Hee Park en Jong Pyo Hong. Deze kwan was een aftakking van Kwon Bop Bu/Chang Mu Kwan.
• Jung Do Kwan (정도관/正道館) - Opgericht in 1956 by Yong Woo Lee. Ook deze kwan was een aftakking van Chung Do Kwan.

De naam Taekwon-Do is bedacht door de Koreaanse Generaal Choi Hong Hi in 1955, nadat deze scholen zich verenigd hadden in de Koreaanse Taekwon-Do Associatie (K.T.A. 대한 태권도 협회). Later ontstonden vanuit afsplitsingen andere stijlen, zoals Tang Soo Do. In 1966 werd de International Taekwon-Do Federation opgericht als eerste wereldwijd verspreidde Taekwon-Do bond.

 Taekwondo, olympische discipline

Op de olympische spelen van Sydney 2000, was het sparren (het vrije gevecht) voor het eerst een officiële discipline. Het competitiereglement voorzag 4 gewichtsklassen voor de heren, en 4 voor de dames. Laurence Rase was de eerste Belgische deelneemster die gekwalificeerd werd voor de Olympische Spelen van Athene 2004.

 Training

Taekwondotraining kan de volgende onderdelen omvatten:

• Techniektraining: standen, trappen, stoten en weringen (blokkeringen)
• Stijlvormen (Tul of Poomsee): uitvoering van technieken, volgens een vastgestelde volgorde (vaste vormen)
• Sparren (Matsogi of Kyorugi): één-, twee- en driestapsparren, vrij sparren, gearrangeerd sparren en het traditionele sparren.
• Breektesten (Kyok of Gye-pa) het breken van planken en dergelijke, door middel van tevoren bepaalde taekwondotechnieken. Hierbij is vooral de snelheid van belang en niet zozeer de kracht.
• Zelfverdediging (Ho shin sul): het nabootsen van de realiteit, waarbij ook geoefend wordt zich te bevrijden uit verwurgingen, armklemmen, omklemmingen, afweren van aanvallen met een mes, korte en lange stok e.d.

 Materiaal

Tijdens de training draagt de taekwondo-beoefenaar een zogenaamde dobok (도복). De taekwondo-dobok is deels afgeleid van de traditionele Koreaanse hanbok (한복) . Om de middel draagt de taekwondobeoefenaar een band, ti (띠) genaamd.
Tijdens WTF sparring wedstrijden is het vooral de hogu, borstbeschermer (pantser), van de spelers die meteen in het oog springt. De blauwe hogu wordt aangeduid met de chong (청) en de rode hogu met hong (홍). De hoofdbeschermer wordt officieel een morri bohodae (머기 보호대) genoemd, maar wordt tegenwoordig ook door Koreanen aangeduid als headgear (헤드기어).

 Doelstellingen van het Taekwon-Do

1. Hoffelijkheid: Beleefd zijn tegen elkaar, eerlijk zijn, respect tonen voor de leraar en voor mensen die ouder zijn dan jezelf.
2. Integriteit. In het Taekwon-Do zijn eerlijkheid en oprechtheid heel belangrijk.
3. Doorzettingsvermogen.
4. Zelfbeheersing. Dit is heel belangrijk bij Taekwon-Do, zowel binnen als buiten de dojang (도장).
5. Enorme geestkracht. Een oprechte Taekwon-Do student moet zich inzetten voor vrede en rechtvaardigheid en zich niet laten afschrikken.
6. Concentratie. Het begrip Jip-Joong wat geconcentreerde kracht betekent verwoordt dit. Het wijst op de concentratie van die spieren, voor de beweging naar het doel, in een korte tijd. Hierbij bewegen de heup en buik eerder dan de ledematen. De beweging is 'lateraal' (zijwaarts) en verticaal. De concentratie van die spieren voor ontspannen en inspannen. Deze behelst tegenkracht, concentratie, balans, beheersing van de ademhaling, massa en snelheid.

 Organisaties

ITF - International Taekwondo Federation (국제 태권도 연맹) Opgericht in 1966 door generaal Choi Hong Hi. In 1980 introduceerde Choi Hong Hi taekwondo in Noord-Korea. ITF taekwondo is de traditionele vorm en kijkt naar de technische beheersing en de esthetische uitvoering van technieken in de stijlvormen en het sparren. Die gebaseerd zijn op de wetten van de fysica. Bij deze vorm mag je de tegenstander tijdens het sparren op het hoofd (geen achterhoofd), voorzijde (tot op bandhoogte) en zijkant van het lichaam gecontroleerd raken (met voet- èn handtechnieken). ITF behandelt ook sterk de zelfverdediging. Sinds kort heeft de ITF een hoofdkwartier in Seoel, Zuid-Korea, en is er sprake van toenadering tot de WTF.

WTF - World Taekwondo Federation (세계 태권도 연맹) Opgericht in 1973; WTF taekwondo is de (olympische) sportvorm van taekwondo en omvat veel sparren met onder andere toque, helm, vest en scheenbeschermers; deze vorm is vol contact, alhoewel er met de handen niet op het hoofd mag worden geraakt. In 2004 komt de WTF negatief in de pers door de arrestatie van de corrupte Un-Yong Kim. De WTF fungeert slechts als organisator van evenementen. Het WTF curriculum is in handen van het Wereld Taekwondo Hoofdkwartier, beter bekend als Kukkiwon (국기원). In 1994 werd de dvd-set "standaardstijl" gepubliceerd door het Kukkiwon. Eindelijk werden de poomsetechnieken vereeuwigd onder leiding van grootmeester Kyu-Hyun Lee. In 2006 zal overigens voor de eerste maal in de geschiedenis ook een W.K. Pumsae (stijl) ingericht worden. Het 2-jaarlijkse W.K. Sparring is dan al aan zijn 17de editie toe.